مورخین جهت مرتب سازی وقایع از نظامهای گاهشماری رایج بهره میگرفتند تا به وقایع خود بعد زمانی بخشیده و به اصطلاح انها را تاریخگذاری کنند. الگوهای تاریخگذاری وقایع و انگیزه های پشت پرده انها مسئله تحقیق حاضر است. زمینۀ این تحقیق تاریخنگاری سلسله ای عصر صفوی است، که در آن میتوان سامانه های مرتب سازی وقایع را به دو دسته اصلی موضوعی و سالنگاری تقسیم کرد. نگاه ما به دنبال تحولاتی است که در این دورۀ تاریخی در شیوه های تاریخگذاری رخ داده است و تاریخ¬های موضوعی از منظر موضوع این تحقیق تغییری رانشان نمیدهند. پس تنها سالنگاری، که خود به سه شاخه فرعی (عصری، چرخه¬ای، جلوسی) تقسیم میشود محل توجه خواهد بود. در تحلیل روشهای سالنگاری خواهیم دید که میتوان رابطۀ معناداری میان روشهای تاریخگذاری سالنامه ای و مقام و موقعیت شاه در منظومۀ فکری جامعۀ صفوی یافت، یا مورد تایید قرار داد. همانطور که احتمالا حجم تاریخهای تولید شده در این عصر نیز تا حدی تابع همین عامل است: یعنی با مطلق شدن قدرت شاه، از تعداد و شاید نیاز به تاریخنگاری کاسته میشود و در عوض بر آثاری داستانی که به ستایش شاه میپردازند افزوده میشود. به این منظور ابتدا اصولی که مورخین صفوی برای مرتب سازی وقایع برگزیده اند بررسی می شود. سپس به معرفی روشهای اصلی تاریخگذاری سالنگارانه در این دوره و توزیع تاریخی آنها پرداخته میشود
noormags.ir